Sunday, July 22, 2018

BAAQULIGII DHOOBADA AHAA


BAAQULIGII DHOOBADA AHAA.


Nin oday ah oo Sideetan (80) gu’ iyo xaab-xaab jidha, ayaa jeer wuxuu la noolaa inankiisa iyo tira caruur ah oo uu awoowe u yahay. Odaygu waa duunyo joog intiisa ku waaya arag ah waa sheeb aragu yaraaday maqalkuna la ciifay, gacmihiisuna ay gareeraan kolka uu maago in uu wax ku qabsado, sidaa la ajligeed gabadha uu sodoga u yahay waxay inanka uu dhalay ku qal-qaalisay in odayga gees looga saaro oo gooni cuntada loo siiyo, waayo waxuu ahaa mid cuntada ku daadiya miiska marka la wada cunteenayo gariirka gacmihiisa awgood. Kolkuu ku raacay bay haddana ka dhaa-dhicisay in baaquli dhoobo ah loo sameeyo si uusan alaab dambe u ja-jabin, haye iyo hawraarsan buu isu raacshay. Odaygu waa indheer garad wax walbana dareemaya balse taagtiisaa halkaa dhigtay oo wax uu sameyn karayo ma leh habaar mooyee!.

Habeen uu odaygu gooni u casheynayay reerka intiisa kalese wadajir u wada casheynayeen baa waxaa la waayey inan uu awooowe u ahaa wixii la daydayaba waxaa la arkay isaga oo dhooqo faraha kula jira, aabbihii baa qun-yar yara su’aalay “Inankeygoow, maxaad samaynaysaa?” isaga oo dhoola cadaynaya ayuu yiri, “Aabbe, waxaan idiin samaynayaa baaquli aan cuntada idinku siiyo kolkaad gabowdaan!”.


Waxaa Qoray: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).
Email: bilaalqaasimfiqi@gmail.com

Sunday, July 15, 2018

KUFSI, CUDUR-DAAR MA LEH


KUFSI, CUDUR-DAAR MA LEH


Waxay ka dhalatay qoys sabool ah aabbaheedna gu’ ka dib dhalashadeeda ayuu Taayfood u dhintay, hooyadeed waxa ay ka ganacsataa dhuxusha iyo cajiinka, waxaana ka yar 8 caruur ah da’deedu waa 12 jir waqtigu haraatiyey. Waa qaan-gaar wax ay dheefsato weyday. Muuqaalkeeda sarre 6 jir baad moodaa!.

Waa inan.... alle qurux u dhameeyey balse hilib iyo haragtoona ma leh. Dhafoorkaa godan, beerkaa cagaaran, oo macluul darted bay jilbuhu la dheer yihiin!.

Waa inan... dhibka iyo waxyeelladuba way u nugushahay balse cidna ma tuugsato, sina gacanta uma hoorsato meelahay mi dhaaftaa marna hooyadeed bay cajiinka makiinada uga soo qaadaa.
Waxaase la yaab iyo anfariir noqotay markii uu mid doobabka xaafada ka mid ah haweystay in badana jaanis ku gaadayey. Galab casir liiq ah baa iyadoo makiinada cajiinka ka soo rawaxday ayuu luuq isugu laabay korna ka bidhaasaday markay dabinkii ugu dhacday buu lugaha isugu dhuftay, maradana dhinaca kale uga rogay kufsina u raacshay. Halkii bay ka luuday oo hooygii ay xaafada ka daganaayeen afka saartay, waxay kuftaa dhacdaba waxay timi aqalkoodii, wixii ku dhacay bay hooyadeed u sheegtay la yaab iyo af kala qaad bay ku noqotay oo rafaadkii saboolnimada waxaa u sii dheeraaday xanuunka kufsiga.

Waxaa intaa ka darnaaday kolkii inanta hooyadeed orad is-xaabisay guriga inanka gabadheeda kufsaday dalaq tidhi deedna markii ay aragtay inanka aabbihiisa halkiiba ku suuxday. Islaamihii deriska ayaa gaari-gacan soo saaray gurigeediina haleel u keenay. Marka ay soo naaxday ayaa inanteedii uga warantay labada dhib ee isu biidhsaday ugana sheekeysay waxa inanka aabbihii iyo iyada dhex maray waxay tidhi, “Inantaydaay waxaan ahaa hadda ka hor booyaaso u dhaxda reeraha ay u shaqayso, inta badana aan reeraheeda booqan, waayo aa!, reerkayagu waxa uu ahaa reer miyi oo taagteydu ma gaareyn iyana magac magaallo uun bay maqleenoo maba yaqaanaan halka aan joogo waxaanse la noolaa eedadeyda oo cuqdad iyo xaasidnimo laabta la huraysa, waba yaanan warka kugu dheereyn inanteydiyeey!.. ka hor aabbahaa guurkiisa waxaa dhacday in habeen habeenada ka mid h uu ii soo guureeyo inan ay dhaleen reerka aan u shaqaynayay isla markaana kufsi igula kaco isaga iyo afar kale oo saaxiibadii ahaa. Markaan uuraystayna ay iigu goodin jireen in ay dhibaato ii geysan doonnaan haddii aan afka kala qaado, kolkii ay dhammaatay mudadii aan uurka sidayna yidhaahdeen ina dhaaf oo halkaan noo dhig cunugayaga!”.

Waxaan is-baranay aabbahaa, waxaana ugu war sheekooday in aan ahay garoob cunugaygiina iga dilmay, waxaa sidaa isu seegnay cunugaygii, inantaydaay!!... waxaan ka baqayaa in uu noqdo inanka ku kufsaday inankaygii ama walaalkaa!.

Muddo yar ka dib waxaa la waayey inantii yareyd oo waa ay is dal-dashay!!.

Waxaa Qoray: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).
Email: bilaalqaasimfiqi@gmail.com

Saturday, June 30, 2018

ALBERT EINSTEIN

"Xaashiyaha ayaa loogu talagalay in lagu qorro waxa ay tahay in la xusuusto, halka maskaxaheenuna loogu talagay in lagu fekero".
-Albert Einstein.



>XAQIIQADA XIKMADA!.
Waxaa hubaal ah in aynu nahay ummad afkeedu ugub yahay, waana garoo in aynu wax sidii la rabay u qorin, balse afkeenu yahay mid ajanabigu wax ku qori karo, oo uu ku baran karo muddo kooban. Waa haddii maan-gaabuhu ku doodo in uusan af-soomaaligu waxba ku qori karin.
Intaasi waa iga arar, aan u soo daadago u jeedkeyga, waxaa uga gol-leeyahay una soo qaatay xikmadaan in ummada soomaaliyeed ay had iyo gooraalaba adeegsadaan maskaxdooda haday ahaan lahayd dhanka xifdiska iyo dhanka fekerkaba, waa ummad dhabtii uu Eebbe siiyey maskax mug weyn, lehna keyd aad qoto dheer, balse ma aha in aynu xifdin iyo xusuusba u adeegsano maskaxdeena ilaa ay ka gubato oo ruuxu kula magac baxo "Hebel Waalane", adiga isku day ugu yaraan fekradaha kugu soo dhaca iyo dhacdooyinka ay ayaamuhu ku bareen in aad u yeesho buugg u gooni ah oo aad ugu wal -qasho "Xusuus Qor IWM", sidaa waxa aynu ku heli karnaa ummad maskax fayoow lehna wax soo saar iyo horumar aad u sareeya. Mahadsanid!.
Talo Bixin: Ku cabir dareenkaaga qalin, si aad u akhrisato marar badan.
FG: Haddii aadan fahmin qoraalka fadlan mar labaad iyo mar seddexaadba ku noqo ilaa aad ka fahanto.
Qorraa: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).

HOOYO, WAA LAMA HURAAN

HOOYO, WAA LAMA HURAAN.



Wuxuu yiri, "Hooyadey waxay leedahay hal IL. Waan necbahay.. waan isceebsadaa markaan arko, waxay cuntada u karisaa ardayda iyo macallimiinta si ay qoyska u caawiso..
Maalin anigoo Iskuulka jooga ayaa hooyadey salaan iigu timid, aad ayaan u yaxyaxay, sidee ayey iigu imaan kartaa, waan inkiray waxaana u eegay si nacayb leh waana ka tagey.
Maalintaas maalintii xigtay mid ka mid ah ardayda aan isku Iskuulka nahay ayaa igu yiri” Illeen hooyadaa Hal IL ayey leedahay, waxaan damcay inaan nolosha isku aaso waxaana jecleystay inaan hooyadey isweynno.
Hooyadey ayaan u tagey waxaana ku iri” Haddii aad dooneysay in la igu qoslo dartaa waxay ahayd inaad iska dhimato” Hooyadey iima jawaabin… anigana aad ayaan u xanaaqsanaa wax kastana waan iri, waan dhibsaday waxaana doonayey inaan isaga tago guriga oo aan wax xiriir ah hooyo na dhexmarin.
Aad ayaan waxbarashada ugu dadaalay waxaana helay fursad aan dibadda ku aado si aan waxbarashada u sii wato kaddib waan guursaday, waxaan iibsaday guri, carruur iyo nolol farxad lehna waan helay.
Maalin ayaa hooyo booqasho noogu timid. Sanado badan ima aysan arkin mana aysan arkin ilmaha ay Ayeeyada u tahay, markii ay Albaabka soo istaagtay carruurteyda ayaa ku qoslay waana ku qeyliyeen kuna dhaheen maxaad naga soo doontay adigoon lagu casuumin.
Anigana waan ku qeyliyey hooyo waxaana ku iri” Sidee ugu dhiiratay inaad gurigeyga imaato oo aad carruurta iiga nixineysaa” ka bax guriga hadda.
Hooyadey si deggan ayey u tiri” Alla waan ka xumahay. Waxaa laga yaabaa inaan guri qaldan imid” waana baxday.
Maalin ayaa warqad iiga timdi Iskuul aan dhigan jiray oo xaflad ka dhacaysay waxaana xaaskeyga u sheegay inaan safar aadayo oo waan ka qariyey Iskuulka aan u socdo, markii xafladdii Iskuulka soo dhammaatay ayaan booqasho u aaday xaafaddii aan deggenaan jirnay yaraantii, deriska ayaana igu yiri hooyadaa waa dhimatay, marnaba uma aan ilmeyn, qof ka mid ah deriska ayaa ii dhiibay waraaq uu leeyahay hooyadaa ayaa iigu kaa dhiibtay.
Waxayna u qorneyd sidan-
“Wiilkeyga qaaliga ahow, adigaan kaa fikiraa waqtigeyga oo dhan. Waan ka xumahay inaan gurigaaga imid carruurtaadana ka nixiyey. Aad ayaan ugu farxay markii aan maqlay inaad imaaneysid xafladda Iskuulka laakiin anigu ma awoodin inaan xataa sariirta kasoo dul kaco si aan kuu arko. Waan ka xumahay inaan Nolosha kugu cariiriyo oo aan noqdo qof aad dhibsato. Laakiin wiilkeygow ma ogtahay in adigoo yar aad shil gashay oo aad IL beeshay ama kaa dhacday. Hooyo ahaan aad ayey ii xanuujisay inaan arko wiilkeyga oo hal IL leh markaas ayaan kuu bixiyey mid ka mid ah INDHAHEYGA waxaana qalbigu ii qaboobay oo aan farxad dareemay markaan arkay adigoo Isheydii wax ku arkaya, Hooyo aad baan kuu jeclahay”
Ogow Inaad Leedahay Hal Hooyo Oo Aysan Jirin Cid Booskeeda Kuu Buuxin Karta.
Waraaqdii Hooyo.
Qorraa: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).
Email: bilaalqaasimfiqi@gmail.com

Thursday, June 7, 2018

WAXYEELLADA FIKIRKA BADAN

WAXYEELLADA FIKIRKA BADAN.



-Isaga oo jooga xafiiskiisa oo ku yaalla dabaqa sare, oo aad u fikiraya isla markaana isla maqan ayuu nin ordayaa u soo galay, kaasi oo qaylinayay, waxaana uu ku yidhi “Waar yaa Cali , inankaagii yaraa ee Yuusuf shil gaadhi ayuu galay, isla goobtiina wuu ku dhintay”. Ninkii isaga oo aad u naxsan ayuu si orod ah uga soo daadagay dabaqii sare.

-Markii uu meel dhexe marayo ayuu ogaaday in uu fuushanaa dabaqa 10aad oo ahayd inuu wiishka soo raaco. Isagoo weli ordaya ayuu haddana xusuustay in aanay caruurtiisa kuba jirin wiil la dhaho magaca Yuusuf.

-Muddo yar isaga oo weli degdeg ku jira ayuu haddana ogaaday in aan isaga xataa magaciisa la odhan Cali, oo magaca uu ninku ugu yeedhayay ah. Mar danbe ayuu ogaaday in ninka warka loo sheegayay aanu isaga ahayn ee ninka fariinta keenay uu ku khalday xafiis kale.

Talo: Fikirka badani wuxuu sababi karaa in aad naxdin u dhimato, amase aadan dhimanoo waali ku sigato, haddaba weligaa aduunayada iyo fikirkeeda ha isi sii raacin, xali dhibkasta isla marka uu taagan yahay!.

Qorraa: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).

Sunday, May 20, 2018

FAALKA

F A A LKA


Faalka iyo Maryannadu waa tabo loola jeedo in lagu ogaado waxyaalo aan la hubin. Faalku waa tiro lagu tiriyo tusbaxa iyo quruuruxa. Waxa kaloo jira xarriiqyo dhulka lagu xarriiqo. Maryannadu waa kuusha haweenka oo la weedhaamiyo.
Waxaa la arkaa in qof cudur faalkiisa la waayey ku dhaco. Waxaa markaa loo doonaa qof u faaliya ama habar u maryanaysa. Inta badan faalka iyo maryannaduba waxay sheegaan wax qof buka u roon. Waxay sidaas ku noqotay faalka iyo maryannadu qofka yaqaan waa ku xoogsadaa. Kolkaa haddii uu sheego waxa qofka buka ka nixiya, wuxuu ka baqayaa in aan waxba la siin.
Badanaa kuwa faaliya dadka wax u keensada been bay ku maquurshaan kuna maaweeliyaan. Waxaa suurtowda qofku in uu la buko cudur fudud oo qalis u baahan, sida Kolanta caloosha ku taal. Kolantu waxay ku siman tahay in qofka buka la jeexooo laga gooyo oo uu durba bogsado. Waxaa suurtowda jn faalkiisu yiraahdo, qofka waxa u daawo ah orgi cad afarta qoob ka madoo yihiin, inta fiidka loo qalo dhiigga iyo uuska ha la mariyo qofka. Waxaa la arkaa in orgigii la helo oo dhiigga iyo uuska la mariyo, isla kolkaas, waxaa suurtowda in qofka kolantii ku dillaacdo naftuba ka baxdo.
Haddii faaliyihii la weydiiyo waxa dhiigga iyo uuskii u daaweyn waayeen, waxaa suurtowda in uu yidhaahdo qofkii gawracay origaga ayaan ahaa qof xun.
Bal haddaba, haddaynu u fiirsano arrintaas, maxaa iskaga jira bugtada Kolanta iyo orgiga cad ee afarta qoob ka madow iyo xumaanta ama samaanta qofka qalay. Qiilkaa aan meel-marka ahayn ayaa kuu caddeynaya in faalka iyo maryannadu midna aanay habboonayn in qofka wax garadka ahi uu isku halleeyo.
Qorraa: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).

GABAR EEBBE GARAAD SAREERYA SIIYEY

"TUKO HADDAAD KU KARI WEYDAY TUKA KALAA LOO ISTICMAALAA".

Nin ayaa xaaskiisa wuxuu u ka xeeyey Xarun Qur’an akhris ah, ka dib markuu is yiri Jinn ayaa haya. Haddaba Gabadhii markii Quraanka lagu bilaabay ayaa Jinkii gabadha saarnaa hadlay oo yiri, "Sheekhoow aniga waan ka baxaa Gabadhaan, laakin hal Shuruud ayaan uga baxayaa.
Sheekhii ayaa yiri, "Bal shaaca ka qaad waa laguu fulin haddii ay shiddo lahayn".
Jinnkii ayaa yiri, "Gabadha waan ka baxayaa balse ninka ayaan galayaa".
Ninkii oo meesha fadhiyey hadalka Jinkana si wacan u maqlayay ayaa aad argagaxay. Sheekhii ayaa arrinkaa Jinka ka diiday, balse Jinkii ayaa Sheekhii ku yiri, "Sheekhoow ma garaneysaa sababta aan u doonaayo in aan galo ninkaan?", Sheekhii ayaa yiri, "Mayee, bal ii sheeg sababta?". Jinkii ayaa yiri, "Sheekhoow ninkaan Salaadda ma Tukado". Ninkii ayaa soo booday oo yiri, "Waa beentii Sheekhoow!".
Sheekhii ayaa ku yiri Jinkii, "Gabadha ka bax, gurigoodana ha ka fogaan, hadduu Tukan waayo ninka gal oo ka dhex qeyli, waad u fasax tahayee".
Jinkii baa yiri, "Hawraarsan arrinkaas ayaa inoo balan ah. gabadhiina way caafimaaday.
Muddo ka dib, gabadhii waxey u wacday Sheekhii, iyada oo u Mahadcelinaysa, Sheekhii ayaa yiri, "Bal ka waran ninkaagii?, gabadhii ayaa ugu jawaabtay, "Sheekhoow Masaajidkaba isagaa fura, oo Aadaankana u qaabilsan".
Sheekhii ayaa yiri, "Eebbe ayaa hanuunka leh". inta ay gabadhii qososhay ayey Sheekhii ku tiri, "Sheekhoow waa runtaa oo alle ayaa hanuunka leh, laakiinse meelba leygama heyn, Jinnina iguma jirin, keliya waxaan rabay in uu ninkeygu Salaada tukado, war tuko ayaan ku kari waayey".
-Fadlan sii (Share-garee) oo la wadaag dhamaan asxaabtaada. Mahadsanid!.
Qorraa: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).

Friday, May 18, 2018

FURIINKII ABID IIGU LAYAABKA BADNAA.

FURIINKII ABID IIGU LAYAABKA BADNAA.

Hadda ka hor nin ayaa haweenay soo guursaday, markii uu waagii cadaaday ayuu seddexdeedii uma kala reebinee isu raacshay, markaasaa raggii xigaalka u ahaa intay u yimaadeen bay ku canaanteen sababta uu u furay haweenay habeen kaliya u dhaxday kolkaasau weydiin haddiiba u raacsheen. Markaasuu ma degdegine dhaqsaba u haleelay wercelintii markaasuu yiri "Naagta waxaan ku furay shan arimood oo ay tahay in lagu furo".

1-Waa xoolo mubadaroo.
2-Waa ayaan daran tahayoo.
3-Waa dhaqaalo xun tahayoo.
4-Waa camal xun tahayoo.
5-Waa qumayo.

Raggii ayaa hadalka ninka la amakaagay, kolkaasuu midkood kula soo booday war hebeloow gabadhuba habeen kaliyey kula joogtaye sidee baad ku ogaatay waxa aad ku sheegeyso?. Markuu haddiiba ku yiri shantaa way asteysan tahayee bal qumaati ii dhageysta, markaasuu yiri;-

1-Waa xoolo mubadaroo, kabihii oo aan aqalka iridkiisa uga soo kacay may soo qaadinee ka soo tallaabsatay oo gudaha iska soo gashay.
2-Marka labaad waa ayaan daran tahayoo intaan waagii baryin baa la xaday.
3-Marka seddexaad waa dhaqaala xun tahayoo digsi bay inta dabka saartay wixii xaaba ay haysatay ma kala reebinee hal mar ku amuugtay.
4-Waa camal xun tahayoo dabkii oo dabeyli ku dhaceyso, bey afuuftay hadana afuuftay hoosna u gunuunucday cabaar yarna isagaaba iska ololi lahaaye u koran weyday.
5-Marka shannaad waa qumayoo dabkii bey habaartay waxeyna ku tiri idam alle daad ku seexi wax yar ka dibna roob aan la garanayn meel uu ka soo curtay ayaa seexshay kiiyoo aan waxba lagu bisleysan.

Bal waligaa furiin nooca ma ku soo maray?


Qorraa: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).



Wednesday, April 11, 2018

SHEEKO XIKMAD BADAN

LA JECLOOW QOF WALBA WAXA AAD ADIGA JECESHAHAY.

Shaqada ayuu ka yimid xaaskiisa ayuuna ku yiri, "Gacaliso hooyo ayaa xanuunsan waynu aadeena ee maxaynu u qaadnaa?" markaasey ku tiri, "Gacaliye seddexle saliid macsaro ah iyo kiilo hilib ah" markaasuu ku yiri, "Intaa uun baa?" say tiri, "haa maxaynu lacagta isaga qasaarineynaa". 

Markay safarkoodii guda galeen ayuu mar kale ku yiri, "Gacaliso hada ma intaaso kaliya ayaan u qaadnaa?" markaasay tiri, "Haa gacaliye intaas ayaa ku filan".

Xoogaa markii ay socdeen ayuu baabuurka u weeciyay wadadii ay daganeyd gabadha hooyadeed markasay weydiisay qofka aan u socono ma hooyadee baa mise hooyadaa? markasuu ugu jawaabay waa hooyadaa.


Calaacal ayeey bilowday iyadoo leh Gacaliye intaan naguma filna ee ina celi alaabo kale aan soo gadneee suu ku yiri, "Maya laabasha ma jirto marar badan ayaan kugu cel-celiyay ma intaano kaliya ayaynu qaadnaa? adigana haa ayaad iigu jawaabaysay.


Talo: Fadlan walaal la jecloow qof walba waxa aad la jeceshahay naftaada.

W/Q: Bilaal Qaasim Fiqi.

Monday, April 9, 2018

30 CISHO KU XIFDI QUR'AANKA

30- CISHO KU XIFDI QUR'AANKA KARIIMKA.


Su`aashaan wercelinteeda waxaa suura gal ah in marka hore kugu adkaato balse waa lagu xifdin karaa muddo sodon cesho ah Qur`aanka Kariimka waa arin horay u dhacday, si aad u gaarto go`aanka ah in muddo 30-cesho ah ku xifdiso Qur`aanka kariimka waxa ay kaaga baahan tahay qodobadaan.
1-Waa in aad gaartaa go`aan kama dambeeys ah oo ku aadan in aad 30-kaasi cesho ku xifdiso Qu`raanka kariimka.
2-Waa in aad leedahay Himo sareereysa(Hami)
3-In aad la saaxibtaa dad ku dhiiri gilinaya oo aan niyad jab kuugu beereyn ama hoos ku dhigeeyn .
4-In aad sabar leedahay oo aad u adkeeysataa hadiiba ay dhacdo in culeys kugu noqoto .
Waxaa Suura gal in Aqristayaasha u suura gashay in ay aqristaan maqaalkaan ay arin la yaab ah ku noqto in 30-cesho Quraanka oo dhan lagu xifdiyo haddii aad ogaato sababta arintaasi lagu sameyn karo waa ay kuu fududaaneysaa waadna ku qanceysa .
Tusaale Diyaaradaahaani hawada gala ee aynu raacno marka aad eegto sida loo wado iyo sida ay hawada u gasho waad la yaabi laakinse marka aad wax ka barato culuunta la xariira habka loo dooliyo waa ay kuula fududaaneeysaa.
Waxa ugu fudud ee bani`aadanka lagu qanci karo waa xisaab hadaba aynu isla eegno jadwalkaan xisaabeed oo aynu ku xalin doono in 30-cesho lagu xifdin karo Qur`aanka Kariimka .
Haddii aan qaadano daabacada musxafka oo uu Qoray Cismaan Dhaahaa oo gacantiisa ku qoray musxafkaani inta badan aynu isticmaalno .
Qu`raanka waxa kuu gooban yahay 30-Jus , juskiina waxa uu ka gooban yahay 20-bog ama safxo haddii laga reebo Juska ugu horeeya oo labada bog ee ugu horeeya ee Faatixada iyo Shanta aayadood ee ugu horeeya Albaqra oo la qurxiyay waa 21-bog ama safxo iyo Juska ugu dambeeya ee Jus Cama oo isna qurxin ama sharaxaad oo ka kooban 23-bog .
Tusaale: Imisa daqiiqo ayaad ku aqrin kartaa halkii jus ee Qu`raan , hadaba qofka ugu daaha badan waxa uu ku aqrin karaa ugu badnaan 30-daqiiqo hadaba 30-daqiiqo/20-bog ama safxo waxaad hadaba ku aqrisay halkii bog 1.5(daqiiqad iyo bar .
Imisa jeer ayaad hadaba ku xifdin kartaa boggaasi markii aad ku celceliso kaba soo qaad 5-jeer ayaad ku celcelisay 3-jeerna kor ayaad ka aqrisay hadaba waxaad ku xafiday 12-daqiiqo waxa ayna xisaabta ku soo baxday 8 daqiiqo x 1.5 (hal daqiiq iyo bar)=12
Hadaba waxaa loo baahan yahay in 5 jeer aad u fariisataa xifdinta quraanka oo aad shanta salaadood ka dib siisaa Hal Saac , waxa ayna saacad ahaan noqoneysaa 5-saac .
Shanta Saacadood waxa cay noqoneysaa 300-oo daqiiqo hadaba 300 oo daqiiqo u qeybi 12 daqiiqo oo aad bog ku xifdisid 300/12=25(waxaad maalintii xifdisay 25-bog oo ka kooban Jus iyo shan bog .
Qur`aanka Kariimka waxa ku gooban yahay 604-bog ama safxo hadaba 25 lagu dhuftay 25=waxa ay noqoneysa 604-beej ugu yaraan , hadaba sidaa hadaad ku wadid waxaad qu`raanka ku xifdineysa 25- cesho hadduu alla idmo .
Tusaale: Bukhaari waxa uu xifdisanaa kumanaan milyan oo Xadiis ah Muslimna sidoo kale hadaba maskxooda miyaa ka duwaneyd maskaxdeena Maya Maya kaba soo tag kuwaas Qarniga haatan lagu jiro waxa jirtay Haweeney Xaas aheyd oo afar caruur haysatay waxa ay sheegtay in xifdinta labadaan Suuradood ee Albaqra, Alcimra ku qaadatay muddo 7-sano ah .
Waxa ay sheegtay in maalin maalmaha ka mid ah ayna tahay 15-ka bisha Soonka Odeygeena ictikaafna u aaday kacbada ayay sheegtay in yara caajistay ka dibna ay gashay net-ka deedna ay ku aragtay bogga lagu magacaabo Xufaadul waxyeen ayna ku aragtay haween la sheegayo in labadaasi suuradood ku xifdiyeen 3-maalin halka iyada ku qaadatay 7-sano .
Boggii ayay iska diiwaan gilisay jadwalkaani aynu soo sheegnay ayaa loo sameeyay waxa ayna sheegtay in maalintii ugu horeeysaba ay xifdisay 3-Jus 6-cesa markii ay mareeysanna 16-jus sidiina ayay quraanka ku dhameeysay .
Hadaba maskaxda haweeneydaana kama weyna middeyna balse waxaa loo baahan yahay dadaal alla waxa uu yiri(Wafii Anfusikum Afalaa Tubsiruun , Suuratul Aldaariyaat waxaa kale uu alla yiri(Wacallama Aadamal Asmaa kullaah )Albaqra .
Maskaxda uu alla na siiyay waxa ay ka kooban tahay 23Dc(Di Si Mitir) waxaa xeel dheerayaasha maskaxda yiraahdeen in 23-dc ee maskaxda oo ah wax aad u yar ay qaban karto 26-milyan oo buug waxa ku qoran hadaba ma moodeysa in awood intaa la eg ah aad leedahay .
Qabiir ka tirsan jaamacada California waxa uu sheegay haddii qofka bani`aadamka Sikinkiiba loo sheego 10-sheey laguna wado muddo 60-sano ah ma buuxineyso maskaxdiisa marka loo qeybiyo wan milyan hal meel ma aysan buuxsamin hadaba waxa kumbiyuutar dunida yaal sidaa wax uma qaban karaan .
Hadaba waa in aynu ka faa`ideysanaa fursadaasi iyadoo haatan tahay bishaanba aynu bilaabayno , waxaan alla ka rajeeynayaa in aan ku xifdino mudadaasi qur`aanka kariimka oo dhan.

Qorraa: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).

Sunday, April 8, 2018

QISO NIN MUSLIM AH IYO MID MASIIXI AH

QISADII NINKII MUSLIMKAA AHAA IYO KII MASIIXIGA AHAA.


Nin gaal ahaa ayaa waxuu maalin ugu yimid ninkaloo Muslim ahaa gurigiisa waxuuna u keenay Canab ninkii Muslimka ahaana waa cunnay Cinabkii.
Hadana markale ayuu u keenay Qamri! Kii Muslimka ahana waxuu ku yiri ninkii Gaalka ahaa waxan aad ii keentay ee Qamriga ah anaga Xaaraan ayuu inaga yahay hadan Muslimiin nahay! Sidas darted makaa qaadan karo ee iga raali noqo la laabo hadiyadaada.
Ninkii Gaalka ahaa ayaa ku jawaabay waxa tahiin dad cajiib ah! Ama lala yaabo, sababtoo ah Canabkana waa xalaal ayad dhaheysan Qamradana waa xaaraan ayadoo aan ognahay in Qamrigaba laga sameeyo Cinabka! Side arinkaas isu qaadaneysaa?!?
Ninkii Muslimkaa ahaa ayaa intaas kadib waxuu ku yiri kii masiixiga ahaa, Xaas ma leedahay?!
Haa ayuu ku jawabay kii gaalka ahaa, hadana markale ayaa ninki muslimka aha ku yiri kii gaalka ahaa, ma jirtaa Gabar aad adigu dhashay? Haa ayuu markale ku jawabay aw gaaloow.
Ninkii muslimka ahaa ayaa ku dhahay labadoodaba soo wad oo kuligiin ii imaada, markey u yimaadeen ayuu ku dhahay ninkii muslimka ahaa kii kaloo gaalka ahaa.
Sow uma jeedid in Allah SWT uu kuu xalaaleyay qoftaan uu ula jeeday Xaaska kaana xaaraantimeyay qoftan kale uu ula jeeday Gabadha uu dhalay ayadoo aan ognahay in gabadhaba asalkeeda uu ka imaaday hooyadeed!
Ninkii gaalka ahaa intaas markuu arkay ayuu Tawxiidka ku dhawaaqay ‘’ ASH-HADU AN LA ILLAHA ILLALLAHU WA ASH-HADU ANNA MUXAMADAN RASUULALLAHI SCW’’
Hadaba Diinta waxey u Baahantahay Caqli sareeya iyo Xikmad si Dadka kale loogu soo Dumo Diinteena Nabadgalyada leh.
ugu Danbeyn Walal adna Gaarsii Walaalaha Muslimka ah laga yaabee Halqof oo kamid ah inaad ku Guuleysato inuu Camal Wanagsan kusameyo Gaarsiintaada adna uu Allah swt kuugu Abaal gudo Jannatul Firdows.
-FADLAN BOOQO PAGE-KEYGA FACEBOOK-GA EE BILAAL QAASIM FIQI.
W/Q; Bilaal Qaasim Fiqi

SHEEKO XIKMAD BADAN OO KU SAABSAN XIJAABKA

XIKMAD XIJAABKA KU SAABSAN!



Gabar baa waxay soo iibsatay teleefan qaali ah, aabbaheed baa ku arkay taleefankii markaa buu ku yiri,
"Aabbo markaad taleefanka soo iibsatay wixii ugu horreeyay ee aad samaysay maxay ahaayeen?"
Gabadhii baa ku tiri, "Waxaan soo galiyay qolof (cover) sarre oo taleefanka difaac u noqonaya, kana ilaalinaya in uu jabo.
Aabbihii, "Cid kugu qasabtay miyaa jirta in aad sidaa samayso?
Gabadhii, "Maya, layguma qasbin, laakiin aniga ayay i anfacaysaa in aan sidaa sameeyo si taleefankaygu u nabad galo.
Aabbihii, "Ma kula tahay in aad ceebaysay shirkaddii taleefanka soo saartay?
Gabadhii, "Maya aabbo, shirkaddu ayadaaba nagula talinaysa in aan taleefanka qolof sarre galino, si uusan taleefanka nooga jabin.
Aabbihii, "Waa tahay, qolofku, miyuu qiima tirayaa taleefanka?
Gabadhii, "Maya aabbo, difaac ayuuba u yahay taleefanka, in uu jabo ama garaafo soo gaarto buu ka ilaalinayaa, ileen haduu garaafoobo waa qiima beelayaaye!
Aabbihii, "Miyuu foolxumo u kordhiyay qolofkaasi taleefanka?
Gabadhii, "Aragtidayda maya qurux mooyee fool xumo uma soo kordhinaayo.
Intuu si dhimrin leh u soo eegay buu ku yiri, "Aabbo macaane xijaabkuna waa sidaa oo kale ee ku dhagnoow had iyo gooraalaba!!!

Qorraa: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).

BOQOR NAJAASHI

                                         TAARIIKHDA BOQOR NAJAASHI (RC).


Magaca Najaashi waa naanays loo bixin jiray, ciddii boqor ka noqota dawladii Xabashida, sida Fircoonba loogu yeedhi jiray, cidii boqor ka noqota dalka Masar. Wuxuu Boqor Najaashi noolaa xilligii nabigeena Muxamed (SCW), waxaana magaciisa la dhihi jiray, Asxama ibnu Al-abjar. Najaashi aabbihii ayaa ahaa boqor ka taliya dhulka Xabashida, kadibna wasiiradii iyo la taliyayaashii boqorka ayaa dhagar maleegay, oo waxay isku dhaheen; “Boqorku wuxuu leeyahay hal wiil oo kaliya, wiilkaasina waa madi, markaa waa inaan dilnaa boqorka  oo aanu isaga badalkiisa boqor ka dhiganaa, walaalkii oo lahaa laba iyo toban wiil”. Dabcan la taliyayaashii boqorka, sidii ayey kaga dhabeeyeen waxayna dileen boqorkii, badalkiisiina waxa yimid walaalkii.

Najaashi xilligaas waxa soo dhoweeyey adeerkii oo xukunka wax badan gacanta u galiyey, kadibna ragii aabihii dilay ayaa cadhooday oo iskuna dhahay haduu boqorku dhinto wuxuu xilka u magacaabayaa wiilkan markaana wuu inaga aar goosanayaa oo wuxuu inoo dilayaa dhiigii aabbihii. Dabadeedna la taliyayaashii ayaa u tagay boqorki kuna dhahay; “Boqorow waa inaad dishaa wiilkan”! Wuxuu yidhi: “Ma intaad aabbihii disheen shalay, ayaad maantana isaga dilaysaan”? Waxay dhaheen: “Haddaad diiday inaad dishid waddanka ka mastaafuri”. Nimankii dilay najaashi aabbihii, ayaa wiilkiina qabtay oo ka iibiyey nin ganacsade ahaa, waxayna siisteen 400 oo dirham, ninkii baana najaashi kaxaystay oo ka yeeshay adoon.

Haddaba ninkii boqorka ka ahaa dhulka xabashida, ayaa mar uu roob da’ayay aqalka dibadda uga baxay, si uu isugu dhigo dhibcaha roobka, kadibna danab (Jac, Ubax) ka yimid xaga cirka ayaa asiibay, sidaas buuna ku dhintay.

Markuu boqorkii dhintay ayaa wasiiradii iyo la taliyayaashii boqorku dooneen inay madax ka dhigaan mid kamid ah laba iyo tobankii wiil ee uu dhalay boqorku, mise laba iyo tobankuba waa doqomo aan hanan karayn xukunka dhulka xabashida.

Dabadeedna ragii taladu ka go’aysay ayaa shiray, waxayna go’aansadeen inay dib u soo celiyaan ninkii najaashi ahaa ee ay adoon ahaan u iibiyeen, wayna soo celiyeen oo waxay ku fadhiisiyeen kursigii boqorka ayagoo madaxana taajkii boqorka u saaray. Ninkii iibsaday najaashi ayaa u yimid boqorkii oo ku dhahay: Boqoroow, waxa niman wasiiradaadu iga iibiyeen wiil adoon ahaa, ayagoo iga qaatay lacag, kadibna wiilkii ayey igala noqdeen, ee lacagtaydii ha i siiyaan ama wiilkii aan iibsaday. Boqorkii Najaashi wuxuu dhahay: “Ninkan haloo celiyo lacagtiisii ama wiilkiisi, maxaa yeelay markuu Ilaahay aniga mulkigaygii ii soo celinayey igamuu qaadanin wax laaluush ah”! La taliyaashii boqorka ayaa bixiyey lacagtii laga qaaday ninkii ganacsadaha ahaa.

Arrintaasi waxay ahayd wixii ugu horeeyey ee ina tusaya cadaaladiisii iyo inaan dadka agtiisa lagu dulmi jirin, dabcana arrintaas waxa uga markhaati kacay Rasuulka (SCW) oo dhahay: “Boqorka Xabashida agtiisa laydinkuma dulminayo”.

Waxaa Dib u Saxay: Bilaal Qaasim Fiqi (Aar).
-Xigasho.
Email: bilaalqaasimfiqi@gmail.com

BAAQULIGII DHOOBADA AHAA

BAAQULIGII DHOOBADA AHAA. Nin oday ah oo Sideetan (80) gu’ iyo xaab-xaab jidha, ayaa jeer wuxuu la noolaa inankiisa iyo tira caruur ah ...